ارزیابی تأثیر تغییر کاربری اراضی بر پتانسیل سیل خیزی

با استفاده از تصاویر لندست tm4 و irs p6و اصلاح خطاهای ژئومتری، رادیومتری و انتخاب بهترین ترکیب باندی، نقشه کاربری اراضی حوضه آبخیز تنگ بستانک شیراز با استفاده از الگوریتم حداکثر احتمال تشابه و طبقه بندی نظارت شده برای سال های 1988 و 2005 تهیه شد. صحت نقشه ها با آزمون صحت کلی و آماره کاپا محاسبه و نتایج نشان داد اراضی بایر از 05/0 به 21/0 درصد و دیم زارها از 51/0 به 65/1 درصد افزایش یافته، در مقابل سطوح جنگلی، مخصوصاً جنگل با زیراشکوب مرتع متوسط از 7/40 به 33/12 درصد کاهش سطح داشته است که معادل 38/2267 هکتار از سطح حوضه می باشد و مراتع مستقل(مشجر) متوسط از 06/4 به 61/3درصد کاهش یافته است. نقشه پوشش گیاهی حاصل از تصاویر موجود نشان داد که مراتع با پوشش گیاهی متوسط به مراتع با پوشش گیاهی ضعیف تبدیل شده و نیز جنگل با زیر اشکوب مرتع متوسط به جنگل با زیر اشکوب مرتع ضعیف تبدیل شده است. تحلیل آماری در سطوح 1 و 5 درصد نشان داد طبقات زراعت آبی برای نقشه سال 2005 به ترتیب 7/90 و 02/91 درصد و برای جنگل با زیر اشکوب دیم 38/56 و 06/58 درصد از بیشترین و کمترین درصد اطمینان برخوردار است. برای نقشه سال 1988 در سطوح آماری فوق طبقات زراعت آبی به ترتیب 7/92 و1/93 و جنگل با زیر اشکوب دیم با 88/55 و 47/58 درصد از بیشترین و کمترین درصد اطمینان برخوردار بوده است. در این تحقیق برای شناسایی عرصه های سیل خیز از دو نوع تصویرماهواره ای مربوط به سنجنده p6 ماهواره irs و tm4 ماهواره لندست به ترتیب مربوط به سال های 2005 و 1988 استفاده گردید. با استفاده از روش scs ارتفاع رواناب و تغببرات آن محاسبه شد و بعنوان یکی از لایه های اطلاعاتی در پهنه بندی سیل خیزی حوضه برای سال های مربوطه استفاده شد، از ترکیب نقشه گروه هیدرولوژیکی خاک و کاربری اراضی، نقشه شماره منحنی برای بازه زمانی مورد نظر تهیه و سپس مقادیر ضریب نگهداشت خاک برآورد گردید. با استفاده از dem به روش tpss و رابطه گرادیان بارش حداکثر 24 ساعته نقشه هم باران حوضه آبخیز تهیه شد. همچنین ارتفاع رواناب حاصل از بارش حداکثر روزانه و تغییرات حجم آن ناشی از تغییرات کاربری اراضی مورد مطالعه قرار گرفت. در این تحقیق میزان تغییرات کاربری های اراضی و اثر آن بروی پارامترهایی همچون شماره منحنی، نمایه نگهداشت آب، ارتفاع و حجم رواناب و در آخر با در نظر گرفتن دیگر لایه های اطلاعاتی همچون شیب و زمین شناسی و خاک ، تغییرات سیل خیزی حوضه مورد بررسی قرار گرفت. نقشه پهنه بندی پتانسیل سیل خیزی حوضه نشان داد که سیل خیزی حوضه در طی بازه زمانی 18 سال 9 درصدافزایش یافته است.